Znajdź zawartość

Wydawa??o siÄ?, ??e ??ycie po??miertne to zagadka, na kt??rÄ? nie by??o i nie bÄ?dzie odpowiedzi. Tymczasem krok w stronÄ? jej wyja??nienia zrobili uczeni skupieni w Projekcie AWARE, badajÄ?cy pacjent??w w stanie ??mierci klinicznej. Odkryli, ??e czÄ???Ä? z nich zachowa??a jakÄ??? formÄ? ??wiadomo??ci, mimo ??e z medycznego punktu widzenia ju?? nie ??yliâ?? Wnioski Projektu AWARE Grupa uczonych i lekarzy pod kierownictwem dr. Sama Parni w ciÄ?gu czterech lat przebada??a 2060 przypadk??w ludzi, u kt??rych dosz??o do nag??ego zatrzymania krÄ???enia. Okaza??o siÄ?, ??e prawie po??owa z tych, kt??rzy prze??yli, zachowa??a ??wiadomo??Ä? mimo ??mierci klinicznej. Badania prowadzono w 15 szpitalach na terenie Austrii, USA i Wielkiej Brytanii w latach 2008-2012, a ich wyniki pojawi??y siÄ? 6 pa??dziernika br. na witrynie magazynu "Resuscitation" publikowanego przez EuropejskÄ? RadÄ? Resuscytacji (ERC). Z 2060 pacjent??w uda??o siÄ? odratowaÄ? 330. Wywiady na temat do??wiadcze?? z pogranicza ??mierci przeprowadzono ze 140 osobami, odkrywajÄ?c nastÄ?pujÄ?cÄ? prawid??owo??Ä?: "46 procent pacjent??w posiada??o wspomnienia, w kt??rych wystÄ?powa?? jeden z siedmiu g????wnych wÄ?tk??w: poczucie strachu, zwierzÄ?ta/ro??liny, jasne ??wiat??o, przemoc/prze??ladowanie, d??j? vu, rodzina lub wspomnienia chwil po zatrzymaniu krÄ???enia. Dwa procent badanych zachowa??o ??wiadomo??Ä? wyra??nie â??widzÄ?câ?? lub â??s??yszÄ?câ?? procedurÄ? resuscytacji" - podsumowali badacze. Opr??cz tego co trzeci z pacjent??w w stanie ??mierci klinicznej mia?? wra??enie spowolnienia lub przyspieszenia czasu, a jeden na piÄ?ciu doznawa?? b??ogiego spokoju. U 13 procent wystÄ?pi??o odczucie opuszczania cia??a. Odnotowano r??wnie?? doznania negatywne obejmujÄ?ce m.in. poczucie wpadania w g??Ä?b lub strach przed zbli??ajÄ?cym siÄ? ko??cem. W??r??d przebadanych by?? przypadek szczeg??lny - 57-letni pracownik socjalny z Southampton, kt??ry podczas zapa??ci "wyszed?? poza cia??o" i obserwowa?? z boku, co dzieje siÄ? na szpitalnej sali: - Wiemy, ??e m??zg nie mo??e funkcjonowaÄ?, kiedy nie bije serce, jednak w tym szczeg??lnym przypadku pacjent zachowa?? ??wiadomo??Ä? przez co najmniej trzy minuty od ustania krÄ???enia - powiedzia?? Parnia w rozmowie z Telegraph.co.uk. - Wiadomo, ??e m??zg wy??Ä?cza siÄ? 20-30 sekund po tym, ja ustaje serce. Cz??owiek ten dok??adnie opisa?? wszystko, co dzia??o siÄ? na sali. S??ysza?? te?? dwa "piski" aparatury, kt??ra wydaje d??wiÄ?ki w odstÄ?pach trzyminutowych, mo??na by??o wiÄ?c oszacowaÄ?, jak d??ugo trwa??o jego do??wiadczenie. ?šwiadek wydawa?? siÄ? bardzo wiarygodny i w pe??ni przekonany, ??e to, co opisuje, zdarzy??o siÄ? naprawdÄ?. Parnia uzna??, ??e przypadk??w dok??adnej obserwacji otoczenia przez pacjent??w, kt??rzy podczas ??mierci klinicznej "opu??cili cia??o", nie da siÄ? wyt??umaczyÄ? halucynacjami. Nie jest bowiem mo??liwe, by wystÄ?pujÄ?cy w ich stanie ograniczony m??zgowy przep??yw krwi skutkowa?? ??wiadomymi i pe??nymi tre??ci wizjami. Wnioski zaprezentowane w artykule torujÄ? drogÄ? do dyskusji nad zachowaniem ??wiadomo??ci w stanach, gdy jest ona medycznie niewykrywalna. Badacze doszli r??wnie?? do wniosku, ??e do??wiadczenia zapamiÄ?tane przez pacjent??w mogÄ? byÄ? jedynie u??amkiem proces??w my??lowych zachodzÄ?cych w stanie ??mierci klinicznej (ich reszta zostaje zapomniana). "Nasze wyniki dostarczajÄ? wglÄ?du w szersze do??wiadczenia umys??owe, kt??re prawdopodobnie towarzyszÄ? ??mierci po ustaniu krÄ???enia" - podsumowuje sprawÄ? grupa dr. Parni. Czy to dow??d na nie??miertelno??Ä?? KierujÄ?cy badaniami dr Sam Parnia uko??czy?? medycynÄ? na Uniwersytecie Londy??skim, a w 2006 r. doktoryzowa?? siÄ? na Uniwersytecie Southampton. Obecnie prowadzi badania nad resuscytacjÄ? na Uniwersytecie Stanu Nowy Jork. Jak m??wi, swoje wysi??ki skupia na ludziach, kt??rzy "obiektywnie rzecz ujmujÄ?c, umarli", jednak rozwiniÄ?ta medycyna ratunkowa pozwoli??a zawr??ciÄ? ich z progu ??mierci, a lekarzom da??a wglÄ?d w to, co dzieje siÄ? podczas umierania. Wyszed??szy od bada?? nad ??wiadomo??ciÄ? ludzi, u kt??rych dosz??o do nag??ego zatrzymania krÄ???enia, Parnia skupi?? siÄ? na badaniach tzw. do??wiadcze?? ??mierci (NDE, od ang. near-death experiences). ChoÄ? ich opisy znane sÄ? ju?? ze ??r??de?? staro??ytnych (wystÄ?pujÄ?c u Platona), przedmiotem publicznej dyskusji sta??y siÄ? one dopiero w po??owie lat 70. wraz z publikacjÄ? ksiÄ???ki psychologa i lekarza Raymonda Moodyâ??ego pt. "??ycie po ??yciu". Jedno z nowszych bada??, kt??re koordynowa?? holenderski kardiolog Pim van Lommel wykaza??o, ??e 40 procent pacjent??w do??wiadczajÄ?cych NDE podczas nag??ego zatrzymania krÄ???enia, zapamiÄ?ta??o swoje wizje lub doznania, mimo odnotowanego przez aparaturÄ? braku aktywno??ci pnia m??zgu. Typowe scenariusze NDE obejmujÄ? m.in.: oglÄ?danie "filmu z ??ycia", wra??enie wyj??cia poza cia??o lub podr????y przez tunel, wstÄ?pienie w jaskrawe ??wiat??o, poczucie wszechogarniajÄ?cego spokoju, mi??o??ci albo jedno??ci z wszech??wiatem. W bardziej z??o??onych przypadkach wystÄ?pujÄ? spotkania ze zmar??ymi krewnymi lub istotami eterycznymi. Do??Ä? powszechne sÄ? r??wnie?? do??wiadczenia negatywne, za?? znikomy odsetek stanowiÄ? wizje o charakterze religijnym. - Prze??ycia te wydajÄ? siÄ? niezwykle realne dla do??wiadczajÄ?cych je ludzi. Dlaczego mieliby??my kwestionowaÄ? ich prawdziwo??Ä?? NDE wystÄ?pujÄ? w ka??dej kulturze, w ka??dym kraju - zar??wno w??r??d wierzÄ?cych, jak i ateist??w, a nawet u dzieci poni??ej trzeciego roku ??ycia. Nie mo??na patrzeÄ? na nie jak na zwyk??e iluzje - powiedzia?? Parnia, kt??ry uznaje, ??e pe??nej skali wystÄ?powania NDE nigdy nie poznamy - nie wiadomo, czego do??wiadczajÄ? zmarli oraz jaki odsetek wspomnie?? zaciera siÄ? np. wskutek dzia??ania lek??w uspokajajÄ?cych. Zar??wno van Lommel, jak i Parnia uznajÄ?, ??e do??wiadczenia ??mierci klinicznej sÄ? dowodem na rozdzielno??Ä? m??zgu i umys??u oraz nieneuronalny charakter pamiÄ?ci. Innymi s??owy umys??, a z nim ??wiadomo??Ä? mogÄ? nie byÄ? tworem centralnego uk??adu nerwowego i istniejÄ? niezale??nie od niego. - Obecnie zak??ada siÄ?, ??e ??wiadomo??Ä? jest ??r??d??em proces??w neurofizjologicznych zachodzÄ?cych w m??zgu i nie mo??e istnieÄ? poza nim - t??umaczy Wojciech Chudzi??ski - pisarz i dziennikarz specjalizujÄ?cy siÄ? w tematyce nauk z pogranicza. - Gdyby jednak uda??o siÄ? udowodniÄ? realno??Ä? "podr????y poza cia??em" - tego, ??e ??wiadomo??Ä? opuszcza pow??okÄ? fizycznÄ? i funkcjonuje jako autonomiczny tw??r, albo te?? dzia??a, gdy cz??owiek pozostaje martwy, uzyskaliby??my niepodwa??alny dow??d na to, ??e jeste??my nie??miertelni, a nasz "duch" przynale??y do wieczno??ci. Do tego jeszcze daleka droga. ChoÄ? koordynowany przez ParniÄ? Projekt AWARE (od Awareness during Resuscitation, pol. ?šwiadomo??Ä? podczas resuscytacji) jest najwiÄ?kszym przedsiÄ?wziÄ?ciem badawczym po??wiÄ?conym NDE, anga??ujÄ?cym personel wielu plac??wek medycznych, do rozwiÄ?zania zagadki potrzeba bardziej wytÄ???onych wysi??k??w. JednÄ? z g????wnych przeszk??d jest wieloaspektowo??Ä? NDE oraz trudno??Ä? w jednoznacznym ustaleniu, czy sÄ? to jedynie omamy obumierajÄ?cego m??zgu, czy realne doznania. Konwencjonalne (choÄ? niepotwierdzone) hipotezy zak??adajÄ? bowiem, ??e do??wiadczenia te mogÄ? powstaÄ? w wyniku niedotlenienia m??zgu, hiperkapnii lub anormalnej aktywno??ci p??at??w skroniowych. Uczeni zajmujÄ?cy siÄ? tÄ? tematykÄ?, nie chcÄ?c wplÄ?tywaÄ? siÄ? w spory ideologiczne, nie udzielajÄ? odpowiedzi, czy do??wiadczenia NDE mogÄ? byÄ? traktowane jako dow??d na istnienie ??ycia po ??yciu. Na to pytanie ka??dy musi odpowiedzieÄ? sobie sam. - Ameryka??ski lekarz Melvin Morse, kt??ry bada zjawisko NDE g????wnie u dzieci, m??wi, ??e "doznania na granicy ??mierci to nic innego jak ekscytujÄ?ca dla nauki szansa zrozumienia Boga" - podsumowuje Wojciech Chudzi??ski. - Ja rzek??bym nieco skromniej, ??e dotarcie do punktu, w kt??rym uda siÄ? okre??liÄ? naturÄ? ??wiadomo??ci, bÄ?dzie pierwszym krokiem na drodze, kt??ra - byÄ? mo??e - doprowadzi nas do transcendencji. Jest zatem o co kruszyÄ? kopie, bo naukowo udowodniona nie??miertelno??Ä? istot ludzkich zmieni z ca??Ä? pewno??ciÄ? ??ycie homo sapiens i zweryfikuje nasze priorytety. _____________________ Cytaty m.in. za: Parnia S. i inni, "AWARE - AWareness during REsuscitation - a prospective study"