Jak przetrwać mrozy?

[forest 7041]

fot. Thinkstock

 

Ubranie "na cebulÄ?" i aktywno??Ä? fizyczna mogÄ? pom??c w przetrzymaniu mroz??w. Ale to nie wystarczy - potrzebna jest jeszcze rozwaga - radzi?? w rozmowie z PAP fizjolog dr Andrzej KÄ?dziorski z Wydzia??u Biologii i Ochrony ?šrodowiska Uniwersytetu ?šlÄ?skiego

 

"Je??li zaplanujemy sobie wyj??cie na zewnÄ?trz w siarczysty mr??z, powinni??my mieÄ? ciep??Ä? odzie??, kt??ra bÄ?dzie nas chroni??a przed wyziÄ?bieniem" - zaznaczy?? dr KÄ?dziorski i doda??, ??e mo??na za??o??yÄ? odzie?? markowÄ?, kt??ra w odpowiedni spos??b zabezpiecza przed wych??odzeniem, ale wystarczy te?? ubranie siÄ? na tzw. cebulkÄ? - czyli za??o??enie kilku warstw ubra??. Rozm??wca PAP wyja??ni??, ??e miÄ?dzy ubraniami gromadzi siÄ? powietrze, kt??re jest dosyÄ? dobrym izolatorem ciep??a i chroni nas przed zmarzniÄ?ciem. Wa??ne jest r??wnie?? to, by ubranie, kt??re zak??adamy na mr??z, by??o nieprzewiewne, bo wiatr zabiera ciep??e powietrze chroniÄ?ce cia??o.

 

InnÄ? radÄ? dla tych, kt??rzy nie chcÄ? zmarznÄ?Ä?, jest wykonywanie aktywno??ci fizycznej. "Ona poprawia bilans cieplny" - zaznaczy?? ekspert, ale zwr??ci??a uwagÄ?, ??e je??li na mrozie siÄ? spocimy i do tego przewieje nas wiatr, to stracimy du??e ilo??ci ciep??a. Dlatego, je??li w zimie stawiamy na aktywno??Ä? fizycznÄ?, powinni??my mieÄ? ubranie, kt??re uwalnia parÄ? wodnÄ?. Innym wyj??ciem jest to, by zaraz po wysi??ku w ciep??ym miejscu przebraÄ? siÄ? w suche ubranie.

 

Dr KÄ?dziorski zaznaczy??, ??e ciep??o tracimy zwykle przez du??e powierzchnie - przez tu????w, choÄ? ten jest zwykle dobrze okryty - a tak??e przez g??owÄ?. Dokuczliwym problemem sÄ? jednak czÄ?sto zmarzniÄ?te ko??czyny. Ekspert z U?š stwierdzi??, ??e choÄ? ilo??Ä? ciep??a traconego przez stopy i d??onie nie jest du??a, to os??abiony zostaje nasz dotyk i mo??liwo??Ä? wykonywania precyzyjnych ruch??w. "Jest to strategia ochrony wnÄ?trza cia??a przed nadmiernym wych??odzeniem" - wyt??umaczy?? dr KÄ?dziorski i wyja??ni??, ??e organizm broni siÄ? przed utratÄ? ciep??a, zwÄ???ajÄ?c naczynia krwiono??ne doprowadzajÄ?ce krew do sk??ry - sk??ra gorzej ukrwiona wolniej oddaje ciep??o. "KonsekwencjÄ? sÄ? przykre odczucia w d??oniach i stopach" - doda?? ekspert.

 

Co zrobiÄ?, aby szybko rozgrzaÄ? zmarzniÄ?ty organizm? Fizjolog wyja??ni??, ??e zmarzniÄ?te ko??czyny mo??na np. pocieraÄ? czy zanurzyÄ? je w wodzie - najpierw w letniej, ??eby nie by??o gwa??townego skoku temperatury, a potem stopniowo mo??na zwiÄ?kszaÄ? temperaturÄ? takiej kÄ?pieli. "Dobrym sposobem rozgrzania siÄ? jest spo??ycie niewielkiej, podkre??lam: niewielkiej ilo??ci alkoholu, jednak tylko w pomieszczeniu zamkniÄ?tym, kiedy wiemy, ??e nie bÄ?dziemy ju?? wychodziÄ? na zewnÄ?trz" - powiedzia?? dr KÄ?dziorski i wyja??ni??, ??e np. tzw. herbatka z prÄ?dem mo??e poprawiÄ? krÄ???enie sk??rne. Jak wyja??ni??, alkohol powoduje, ??e nasz organizm kieruje wiÄ?kszy strumie?? krwi do sk??ry, dziÄ?ki czemu nastÄ?puje jej ogrzanie. Ekspert przestrzeg?? jednak przed piciem na mrozie - alkohol pity na zimnie jeszcze bardziej przyspiesza wych??odzenie organizmu.

 

"Z fizjologicznego punktu widzenia, jeste??my organizmem sta??ocieplnym, w zwiÄ?zku z tym musimy utrzymaÄ? nasz bilans cieplny. Je??eli nam siÄ? to nie uda, nastÄ?puje powa??ne zak????cenie gospodarki cieplnej organizmu, kt??re mo??e siÄ? nawet sko??czyÄ? ??mierciÄ?" - wyja??ni?? dr Andrzej KÄ?dziorski.

 

Ludwika Tomala (PAP) lt/ tot/