Co jeść, żeby nie zachorować na raka

[forest 7041]

 

Odpowiednio skomponowane jedzenie mo??e zdzia??aÄ? cuda. Jest szczeg??lnie wa??ne w obliczu choroby. Dieta antynowotworowa pozwoli nie tylko wzmocniÄ? nasz uk??ad immunologiczny, ale r??wnie?? neutralizowaÄ? substancje rakotw??rcze, jak choÄ?by wolne rodniki i zablokuje powstawanie nowych zmutowanych lub uszkodzonych kom??rek, kt??re mogÄ? byÄ? poczÄ?tkiem choroby nowotworowej. Wspomo??e te?? naturalne mechanizmy obronne w walce z rakiem.

 

- Dlatego bardzo wa??na jest ??wiadomo??Ä? ??ywieniowa i przestrzeganie podstawowych zasad - t??umaczy Magdalena Kanclerska, dietetyczka z Centrum Naturhouse. â?? Szczeg??lnie wa??ne jest umiarkowane spo??ywanie pokarm??w, zgodnie z indywidualnym zapotrzebowaniem energetycznym organizmu. R??wnie istotne jest ograniczenie t??uszcz??w zwierzÄ?cych na rzecz t??uszcz??w ro??linnych - og??lna zawarto??Ä? t??uszczu w diecie nie powinna przekraczaÄ? 30 proc. dziennej racji pokarmowej. Warto przekonaÄ? siÄ? do warzyw i owoc??w - spo??ywaÄ? ich du??e ilo??ci, szczeg??lnie nieprzetworzonych, najlepiej w postaci surowej. Diecie antynowotworowej sprzyja unikanie produkt??w wysokoprzetworzonych, wysokot??uszczowych, sma??onych, kt??re sÄ? bogate w szkodliwe t??uszcze trans. Aby dieta by??a skuteczna, wa??ne jest zadbanie o odpowiedniÄ? ilo??Ä? witamin i minera????w oraz b??onnika w diecie (ok. 30 g/dzie??).

 

Szukaj z g??owÄ?

- Aby dieta antynowotworowa by??a skuteczna, powinna byÄ? bogata w substancje czynne takie, jak polifenole, fitosterole, antyoksydanty, fitoestrogeny, zwiÄ?zki inolowe, terpeny i izoflawony â?? m??wi Magdalena Kanclerska. - Substancje te sÄ? og??lnodostÄ?pne w produktach spo??ywanych na co dzie??. Jednak??e tylko sporadyczne ich przyjmowanie nie pomaga w profilaktyce antynowotworowej. Dlatego wa??ne jest, aby wiedzieÄ? gdzie ich szukaÄ?. JednÄ? z najwiÄ?kszych grup w walce z nowotworami sÄ? polifenole ro??linne, kt??re chroniÄ? karotenoidy, witaminÄ? C, ale r??wnie?? wielonienasycone kwasy t??uszczowe (omega-3) przed dzia??aniem wolnych rodnik??w. W??r??d polifenoli sÄ? flawanoidy, kt??re wykazujÄ? du??Ä? aktywno??Ä? przeciwutleniajÄ?cÄ?.

 

NajwiÄ?cej mo??na ich znale??Ä? w owocach cytrusowych (pomara??czach, cytrynach, limonce, mandarynkach, grejpfrutach, kt??re sÄ? bogactwem naturalnej witaminy C) i czerwonym winie. CiekawostkÄ? jest to, ??e wino produkowane na u??ytek domowy zawierajÄ? wiÄ?ksze ilo??ci polifenoli w swym sk??adzie, wiÄ?c jest bardziej po??Ä?dane w profilaktyce chor??b nowotworowych. Ponadto, w czarnych porzeczkach, aronii, je??ynach, jagodach znajduje siÄ? du??a ilo??Ä? antocyjan??w, kt??re majÄ? dzia??anie przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe. ??urawina jest r??wnie?? bogactwem kwas??w owocowych, flawonoid??w i witamin. Bywa stosowana w profilaktyce choroby wrzodowej ??o??Ä?dka i dwunastnicy, poniewa?? hamuje infekcjÄ? Helicobacter pylori.

- Bogata polifenole, zw??aszcza katechinÄ?, jest r??wnie?? zielona herbata (powinni??my wypijaÄ? dziennie ok. 3-4 szklanki naparu). Jest ona r??wnie?? silnym antyoksydantem, potrafi aktywowaÄ? w wÄ?trobie enzymy likwidujÄ?ce toksyny z organizmu, ale przy??piesza r??wnie?? ??mierÄ? ju?? powsta??ych w organizmie kom??rek rakowych. Najlepiej wybieraÄ? herbatÄ? li??ciastÄ? (zamiast ekspresowej), poniewa?? flawanoidy zawarte w li??ciach stanowiÄ? ok. 30 proc. suchej masy â?? dodaje dietetyczka.

 

Ulubione przyprawy

Antyoksydanty, walczÄ?ce z substancjami rakotw??rczymi, zawarte sÄ? r??wnie?? w imbirze i produktach bogatych w selen. Imbir, jako przyprawa, znany jest od tysiÄ?ca lat jako ??rodek przeciwzapalny. Ogranicza on powstawanie nowych naczy?? krwiono??nych, kt??re sÄ? niezbÄ?dne do rozwoju kom??rek rakowych. Selen natomiast zwalcza rozw??j wolnych rodnik??w i wzmacnia uk??ad odporno??ciowy. NajwiÄ?cej tego pierwiastka znale??Ä? mo??na w miÄ?sie ryb morskich, skorupiakach, w nieoczyszczonych zbo??ach (otrÄ?by, brÄ?zowy ry??) oraz czosnku. Czosnek, jak i nale??Ä?ce do jego rodziny cebula, szczypiorek i por, zawiera ponadto du??Ä? ilo??Ä? witamin, minera????w oraz aminokwas??w. Wed??ug bada?? klinicznych, u os??b spo??ywajÄ?cych du??e ilo??ci czosnku, zauwa??alne jest zmniejszone zachorowanie na raka nerki czy prostaty.

 

- Du??e znaczenie majÄ? produkty, kt??re na co dzie?? spo??ywane sÄ? w mniejszych ilo??ciach, ale sÄ? r??wnie cenne pod wzglÄ?dem ilo??ci substancji antynowotworowych, jak izoflawony czy polisacharydy. Izoflawony (genisteina, daidzeina, glyciteina) to substancje obecne w ziarnach soi. BlokujÄ? one rozw??j kom??rek nowotworowych przez obecno??Ä? fitoestrogen??w. SÄ? bardzo istotne tak??e u os??b, kt??re przesz??y ju?? chemioterapiÄ? (u kobiet po wyleczonym nowotworze piersi), poniewa?? zapobiegajÄ? ponownej odbudowie powsta??ych wcze??niej kom??rek. Ma??o znane, ale r??wnie cenne sÄ? grzyby shiitake czy maitake. ZawierajÄ? one w swym sk??adzie polisacharydy i lentinian, kt??re stymulujÄ? reprodukcjÄ? kom??rek uk??adu immunologicznego. W Japonii sÄ? czÄ???ciÄ? chemioterapii, aby wzmocniÄ? uk??ad odporno??ciowy w walce z nowotworem â?? t??umaczy Magdalena Kanclerska.

 

Ponadto produkty spo??ywane codziennie jak warzywa i owoce bogate w karotenoidy, powinny byÄ? czÄ?stym go??ciem na naszych sto??ach. Zaliczamy do nich marchew, dyniÄ?, kabaczek, szpinak, kukurydzÄ?, broku??y, ziemniaki, buraki, pomidory (??r??d??o likopenu), morele, mango, szpinak. Wa??ne jest, by spo??ywaÄ? je jak najmniej przetworzone, a najlepiej na surowo - w postaci sa??atek, sur??wek, doprawianych du??Ä? ilo??ciÄ? zi????, takich jak rozmaryn, tymianek, oregano, bazylia, czy miÄ?ta. ZawierajÄ? one du??e ilo??ci olejk??w terpenowych, kt??rym zawdziÄ?czajÄ? sw??j intensywny zapach, ale r??wnie?? sprzyjajÄ? obumieraniu kom??rek nowotworowych.

 

Chro?? jelita

Wszystkie substancje, zar??wno te po??Ä?dane, jak i te niechciane, wch??aniane sÄ? w jelicie cienkim. Dlatego wa??ne jest, aby zadbaÄ? o odpowiedniÄ? ochronÄ?, ale r??wnie?? motorykÄ? tego narzÄ?du, by m??g?? absorbowaÄ? potrzebne, ale i eliminowaÄ? toksyczne substancje. Pomocne w tym bÄ?dÄ? probiotyki i prebiotyki.

 

- Probiotyki to nic innego jak dobroczynne bakterie mlekowe z rodziny Lactobacillus. Obecne sÄ? w sfermentowanych produktach mlecznych jak jogurty, kefiry, ma??lanki â?? dodaje dietetyczka. - OchraniajÄ? one przew??d pokarmowy odbudowujÄ?c mikroflorÄ? jelitowÄ?, kt??ra hamuje wzrost bakterii produkujÄ?cych zwiÄ?zki rakotw??rcze. Probiotyki sÄ? niezbÄ?dne w utrzymaniu dobrej kondycji przewodu pokarmowego. Prebiotyki natomiast sÄ? sk??adnikami pokarmowymi, kt??re nie sÄ? trawione i nie wnoszÄ? do ??ywienia ??adnych substancji od??ywczych, jednak sÄ? jego niezbÄ?dnÄ? czÄ???ciÄ?. Nale??y do nich inulina i polisacharydy. Probiotyki majÄ? dzia??anie antynowotworowe poprzez eliminowanie toksyn wytwarzanych przez bakterie gnilne w przewodzie pokarmowym. Pr??cz tego zwiÄ?kszajÄ? wch??anianie magnezu oraz wapnia, regulujÄ? motorykÄ? jelit, zwiÄ?kszajÄ? masÄ? stolca i hamujÄ? odk??adanie t??uszczu w kom??rkach t??uszczowych. Du??e ilo??ci prebiotyk??w zawierajÄ?: pszenica, karczochy, szparagi, czosnek, cebula, cykoria i por.

 

PamiÄ?taÄ? trzeba, ??e probiotyki i prebiotyki siÄ? wzajemnie w dzia??aniu uzupe??niajÄ?, dlatego trzeba przyjmowaÄ? zar??wno jedne jak i drugie.

 

Inne spojrzenie na dietÄ? antynowotworowÄ?

Okre??lone nawyki ??ywieniowe sÄ? przyczynÄ? wielu nowotwor??w, a w ciÄ?gu ostatnich lat rak sta?? siÄ? prawdziwÄ? plagÄ? ludzko??ci â?? twierdzi prof. David Khayat, francuski onkolog, w ksiÄ???ce â?žPrawdziwa dieta antyrakowaâ?.

 

Prof. Khayat od ponad 30 lat leczy chorych na raka. Od 20 lat jest ordynatorem oddzia??u onkologii w paryskim szpitalu Piti??-Salpetriere. SwÄ? ksiÄ???kÄ? napisa?? we wsp????pracy z dietetykami. Przyznaje jednak, ??e trudno jest okre??liÄ? jaki spos??b ??ywienia chroni przed rakiem.

 

Ryby â?? uwa??a - chroniÄ? przed rakiem, ale tylko w niewielkim stopniu, np. ryzyko raka okrÄ???nicy zmniejszajÄ? jedynie o 3-4 proc. MogÄ? byÄ? ryzykowne dla zdrowia z powodu znajdujÄ?cych siÄ? w nich licznych zanieczyszcze??, takich jak dioksyny, polichlorowane bifenole (PCB), arsen oraz inne metale ciÄ???kie: rtÄ?Ä?, kadm i o????w. Jego zdaniem, r??wnie niebezpieczne jest zar??wno miÄ?so ryb pochodzÄ?ce z hodowli, jak i z po??ow??w. Dlatego uznaje tylko chude ryby morskie, bo sÄ? nadal niemal nieska??one. Woli te?? krewetki ni?? kraby i trÄ?biki.

 

Francuski onkolog broni natomiast czerwonego miÄ?sa, choÄ? wiele bada?? sugeruje, ??e zwiÄ?ksza ono ryzyko raka jelita grubego i raka piersi u kobiet. Ale - twierdzi - odnoszÄ? siÄ? one jedynie do ??ywno??ci wytwarzanej w USA, gdzie g????wnie by??y prowadzone obserwacje.

 

â?žPod has??em â?žmiÄ?soâ? mie??ci siÄ? inny jako??ciowo produkt w Ameryce i we Francjiâ? â?? pisze Khayat. To, kt??re zjadajÄ? Francuzi, jest mniej t??uste i kaloryczne. Inaczej jest te?? przyrzÄ?dzane, przede wszystkim jest mniej przysma??ane. A poza tym Francuzi zjadajÄ? mniej miÄ?sa ni?? Amerykanie. O tym, ??e miÄ?so nie zwiÄ?ksza ryzyka raka ??wiadczy te?? to, ??e wegetarianie wcale nie chorujÄ? na raka rzadziej ni?? â?žpadlino??ercyâ?. Francuski lekarz nie widzi te?? powod??w do obaw, ??eby spo??ywaÄ? wÄ?dliny, oczywi??cie wy??Ä?cznie francuskie. Nie zaleca ameryka??skich ani skandynawskich. O polskich nic nie pisze, pewnie ich nie zna.

 

MÄ???czyzn przestrzega przed nadmiernym spo??yciem nabia??u, gdy?? zwiÄ?ksza ryzyko raka prostaty. Przyznaje, ??e produkty mleczne mogÄ? chroniÄ? przed rakiem okrÄ???nicy, bo nie ma co do tego pewno??ci. Bez obaw mogÄ? je spo??ywaÄ? kobiety, mÄ???czyznom zaleca raczej jogurty zawierajÄ?ce dobroczynne szczepy bakterii: Lactobacillus bulgaricus oraz Sreptococcus thermophilus.

 

Czy przed rakiem chroniÄ? przynajmniej warzywa i owoce? SÄ? powszechnie zalecane. Twierdzi siÄ?, ??e nale??y je??Ä? je piÄ?Ä? razy dziennie. ZawierajÄ? antyoksydanty, takie jak witamina C i E, oraz likopen, kt??re neutralizujÄ? wolne rodniki (aktywne moleku??y tlenu powodujÄ?ce uszkodzenia DNA w kom??rkach â?? PAP).

 

Niekt??re badania to potwierdzajÄ?. Likopen, znajdujÄ?cy siÄ? g????wnie w pomidorach, zmniejsza ryzyko raka prostaty oraz jamy ustnej, prze??yku i p??uc. Cykoria, chrzan i rzodkiewka o 30-40 proc. zmniejszajÄ? gro??bÄ? zachorowania na raka ??o??Ä?dka. Z kolei warzywa kapustne spo??ywane raz w tygodniu o 40 proc. obni??ajÄ? ryzyko raka trzustki. Owoce i warzywa sÄ? jednak g????wnym ??r??d??em wch??anianych drogÄ? pokarmowÄ? substancji kancerogennych, takich jak azotany pestycydy i r????ne toksyny.

 

Prof. Khayat ostrzega nawet przed t??uszczami ro??linnymi. Jego zdaniem, nie mo??na przypisywaÄ? im prozdrowotnych w??a??ciwo??ci tylko dlatego, ??e sÄ? pochodzenia ro??linnego. B??Ä?dne jest przekonanie, ??e majÄ? przewagÄ? nam t??uszczami pochodzenia zwierzÄ?cego. â?žWiele olej??w ro??linnych (kokosowych i palmowych â?? PAP) ma zawarto??Ä? nasyconych kwas??w t??uszczowych zbli??onÄ? do t??uszcz??w zwierzÄ?cychâ? - podkre??la.

 

Francuski specjalista przestrzega te?? przed t??uszczami omega-3, czÄ?sto zalecanymi przez dietetyk??w. Nie twierdzi, ??e sÄ? szkodliwe. Przekonuje jedynie, ??e pod wp??ywem ??wiat??a s??onecznego je??czejÄ? i przekszta??cajÄ? siÄ? w substancje wybitnie szkodliwe dla zdrowia (podobnie jak t??uszcze omega-6). Mo??e siÄ? to zdarzyÄ?, gdy do potrawy dodawany jest zdrowy olej, szybko powstajÄ? w nim kancerogenne nadtlenki lipidowe. W ka??dym razie â?? uwa??a - nie ma dowod??w, ??e nawet ??wie??e t??uszcze omega-3 chroniÄ? przed rakiem.

 

A co zatem chroni przed rakiem? Prof. Khayat wymienia 10 czynnik??w antyrakowych: sok z granat??w (zawiera du??o antyoksydant??w, szczeg??lnie ten wytwarzany przemys??owo), zielona herbata, wino w umiarkowanych ilo??ciach (2-3 kieliszki dziennie), selen (jeden z nielicznych suplement??w chroniÄ?cych przed rakiem), pomidory, w????kna pokarmowe (chroniÄ? przed substancjami kancerogennymi), czosnek i cebula, kwercetyna (zawarta w kaparach, lubczyku, ostrej papryce i kakao) oraz aktywno??Ä? fizyczna. To wszystko.

 

 

 

??r??d??o fitness.wp.pl