Cywilizacja Matrixa

[Dark Messiah 24285]

WciÄ??? ??ywy pozostaje wÄ?tek poruszany w niezliczonej ilo??ci film??w i powie??ci science fiction dotyczÄ?cy potencjalnego buntu maszyn. Czy zagadnienie to pozostaje czystÄ? fantastykÄ?? A mo??e niepostrze??enie, tylnymi drzwiami przedostaje siÄ? do naszego ??ycia?

 

"Wyjrzyj przez okno. Wasz czas ju?? przeminÄ???. Przysz??o??Ä? nale??y do nas. Nasta??a nasza era".

 

Agent Smith (Matrix)

 

Je??li ktokolwiek chcia??by przyjrzeÄ? siÄ? temu tematowi bli??ej, nie mo??e tego zrobiÄ? bez nawiÄ?zania do serii Matrix. Tytu??owy Matrix to ??wiat wirtualnej rzeczywisto??ci, w kt??rej maszyny umie??ci??y ludzi po to, by zajÄ?Ä? ich umys??y, gdy oni sami zostali zredukowani do niczego wiÄ?cej jak zwyk??ej baterii. Ta przera??ajÄ?ca wizja opowiedziana pod koniec lat 90. XX wieku wydaje siÄ? nie tylko nie traciÄ? na aktualno??ci, ale nawet zyskiwaÄ? swoje nowe znaczenie wraz z rozwojem internetu i wirtualnej rzeczywisto??ci. Chocia?? wed??ug najnowszych bada?? z ko??ca 2011 roku sta??y dostÄ?p do internetu ma jedynie 27% ludzi na Ziemi, to jednak czas spÄ?dzony przez nich online z roku na rok wzrasta coraz bardziej. Co wiÄ?cej, do internetu przenosi siÄ? coraz wiÄ?cej interakcji spo??ecznych sprawiajÄ?c, ??e wed??ug prognoz najwiÄ?kszy serwis spo??eczno??ciowy ??wiata, Facebook, ju?? wkr??tce bÄ?dzie skupia?? miliard u??ytkownik??w. W tym samym czasie gry komputerowe stajÄ? siÄ? coraz bardziej realistyczne, sprawiajÄ?c, ??e granica miÄ?dzy rzeczywisto??ciÄ? a ??wiatem wirtualnym zaciera siÄ? jeszcze bardziej.

 

PatrzÄ?c na to, jak szybko za po??rednictwem sieci stajemy siÄ? mieszka??cami wirtualnej rzeczywisto??ci, mo??na siÄ? zastanowiÄ?, czy aby na pewno potrzebna bÄ?dzie wojna, by powsta?? prawdziwy Matrix. Mo??e o wiele ??atwiej bÄ?dzie delikatnie, z dnia na dzie?? przekszta??caÄ? nas samych w pod??Ä?czone do wirtualnego ??wiata bateryjki?

 

Matrixa budujemy sobie sami, czynimy to dobrowolnie, nikt nas nie zmusza, by godzinami przesiadywaÄ? przed komputerem i prowadziÄ? kolejne dyskusje w sieci. Internet mo??e byÄ? zagro??eniem dla naszej wolno??ci i prywatno??ci, ale nie zagra??a naszemu ??yciu. To jednak tylko jeden z mrocznych scenariuszy przysz??o??ci.

 

"Ludzie to choroba, rak toczÄ?cy tÄ? planetÄ?. Wy jeste??cie plagÄ?... a my jeste??my lekarstwem".

 

Agent Smith (Matrix)

 

?šwiat Matrixa, choÄ? pesymistyczny i budzÄ?cy grozÄ?, mo??e byÄ? jednak o wiele mniej prawdopodobny ni?? ten zaprezentowany przez scenarzyst??w serii Terminator. Zapewne autorzy filmu nie zak??adali, ??e stworzona przez nich na poczÄ?tku lat 80. XX wieku historia nabierze takiej g??Ä?bi. Mimo to jednak opowie??Ä? o przyby??ym z przysz??o??ci cybernetycznym zab??jcy z czasem sta??a siÄ? zapowiedziÄ? jednego z najmroczniejszych, lecz wciÄ??? prawdopodobnych scenariuszy ko??ca ludzko??ci.

 

W ??wiecie rzÄ?dzonym przez wszechpotÄ???ny komputer - Skynet, ludzie nie sÄ? potrzebni w og??le. Nie ma dla nich ??adnego zastosowania, nie sprawdzajÄ? siÄ? nawet jako ??ywe akumulatory, stÄ?d jedynym rozwiÄ?zaniem jest ich ca??kowita likwidacja. W tym ??wiecie ludzie sami skonstruowali swoje narzÄ?dzia zag??ady.

 

Na ca??Ä? historiÄ? mo??na rzecz jasna spojrzeÄ? jeszcze z przymru??eniem oka i ??wiadomo??ciÄ?, ??e to wszystko jednak jedynie historie wymy??lone przez cz??owieka. Skoro jednak jeden cz??owiek by?? w stanie wymy??liÄ? podobny obr??t wypadk??w, to czy inna osoba nie by??aby w stanie doprowadziÄ? do tego, ??e fantazja oka??e siÄ? prawdÄ??

 

Przyjrzyjmy siÄ? faktom. Pierwszym krokiem zapowiadajÄ?cym nadej??cie ery maszyn jest doj??cie do momentu, kiedy cz??owiek stanie siÄ? zbÄ?dny, kiedy wiÄ?kszo??Ä? najwa??niejszych operacji wojskowych oka??e siÄ? mo??liwych do zrealizowania przez sterowane komputerowo urzÄ?dzenia. Do niedawna nawet uchodzÄ?ce za szczytowe osiÄ?gniÄ?cie technologii wojennych jednostki UAV (drony), chocia?? bezza??ogowe, wciÄ??? sterowane by??y zdalnie przez ??ywego pilota.

 

Prototyp najnowszego rodzaju drona udowadnia, ??e ju?? wkr??tce r??wnie?? pilot stanie siÄ? zbÄ?dny. Los Angeles Times poinformowa?? bowiem w styczniu bie??Ä?cego roku, ??e trwajÄ? loty pr??bne X-47B - nowego typu dron??w, kt??re podczas wykonywania misji bÄ?dÄ? mog??y byÄ? sterowane wy??Ä?cznie przy u??yciu komputer??w pok??adowych. Zdaniem przedstawicieli ameryka??skiego lotnictwa kwestiÄ? czasu jest, kiedy urzÄ?dzenia tego typu bÄ?dÄ? zdolne podczas operacji podejmowaÄ? decyzje o tym, czy zabiÄ? przeciwnika czy te?? nie.

 

??ycie ludzkie stanie siÄ? zale??ne od decyzji maszyny. Czy nie brzmi to znajomo?

 

Oczywi??cie, jedna jask????ka wiosny nie czyni i przed nami zapewne jeszcze kilka lat spokoju. Kierunek zosta?? jednak wyznaczony, o czym ??wiadczyÄ? mo??e fakt, ??e przy ustalaniu najnowszego bud??etu Pentagonu wielkim przegranym okaza?? siÄ? cz??owiek. Chocia?? ju?? dzi?? 1 na 3 ameryka??skie samoloty bojowe to automat, to mo??na siÄ? spodziewaÄ?, ??e w wyniku oszczÄ?dno??ci i nacisk??w politycznych r??wnie?? ta proporcja wkr??tce ulegnie zachwianiu.

 

W tym samym czasie, gdy wojsko stawia na roboty, podobne ruchy wykonujÄ? inne ameryka??skie instytucje. WiosnÄ? 2011 roku na orbitÄ? wystrzelono pierwszy bezza??ogowy wahad??owiec, za?? CIA zainwestowa??a w eksperymentalnego robota-rybÄ? (Unmanned Underwater Vehicle, UUV) - to tylko kilka przyk??ad??w, jak w ciÄ?gu zaledwie kilku lat wzros??o i rosnÄ?Ä? bÄ?dzie coraz bardziej znaczenie robotyki w wojskowo??ci.

 

Uzbrojone roboty wykorzystywane w wojskowo??ci to jedno, skÄ?d jednak pomys??y, ??e kiedykolwiek zagro??Ä? one cz??owiekowi? Przede wszystkim urzÄ?dzenia te produkowane sÄ? z my??lÄ? i w celach wojennych. Przyk??ad przechwycenia przez Iran supernowoczesnego drona typu Sentinel udowodni??, ??e mo??liwe jest ich przechwycenie i przeprogramowanie. R??wnie?? u??ycie wirusa komputerowego i przejÄ?cie kontroli nad wojskowym systemem zarzÄ?dzania nie wydaje siÄ? wcale niemo??liwe. Udowadnia to po raz kolejny rzÄ?d USA, kt??ry jako jeden z g????wnych priorytet??w dzia??a?? wojennych w najbli??szych latach wymienia w??a??nie cyberwojnÄ?.

 

RozumiejÄ? to tak??e przyw??dcy innych pa??stw takich jak choÄ?by Niemcy i Japonia, kt??rzy r??wnie?? inwestujÄ? w wirusy komputerowe majÄ?ce oficjalnie chroniÄ? obywateli. Czy jednak wirus komputerowy u??ywany przez wojskowych nie mo??e siÄ? zachowaÄ? tak, jak jego biologiczny odpowiednik i "wymknÄ?Ä?" siÄ? spod kontroli swoich tw??rc??w? Przy takim nagromadzeniu technologii coraz szybszych i sprawniejszych komputer??w, wystarczy iskierka.

 

Jeden z najwybitniejszych pisarzy science fiction, William Gibson stwierdzi?? kiedy??, ??e "o przysz??o??ci nie da siÄ? nic nowego powiedzieÄ?. Przysz??o??Ä? jest teraz, tylko nier??wno roz??o??ona". Wystarczy siÄ? rozejrzeÄ? wok????, by zauwa??yÄ?, ??e to, co niedawno by??o jedynie fantazjÄ? dzi?? staje siÄ? rzeczywisto??ciÄ?. Tylko czy mo??emy byÄ? pewni tego, ??e zrealizowane zostanÄ? jedynie pozytywne scenariusze?